Strona 555

Rozdz. 3. Jakie są w szczególności akty kultu, przez które pełni się, cnotę religijności.

[359f] Artykuł 6. O oddaniu się Bogu (devotio)[1047]

Rozdz. 1. Co to jest devotio? Wywodzi się od devovendo, od oddawania się w służbę na rzecz kogoś innego. I tak zwie się oddanym panu wierny poddany, jeżeli skory jest do oddawania mu wszelkich usług. [Doktor] Anielski określa to oddanie jako ochotną wolę do poświęcania się temu wszystkiemu, co należy do służby Bożej[1048] (2. 2. q. 82. a. 1).

Rozdz. 2. Powody, z których wypływa devotio. „Devotio jest to zwrócenie się ku Bogu kornym i pobożnym uczuciem: kornym, bo wypływającym z uświadomienia sobie własnej słabości; pobożnym, bo podejmowanym na skutek uznania łaskawości Bożej” (Hugo od ś w. Wiktora, Lib. de modo orandi, c. l)[1049].

Rozdz. 3. Odróżnienie w devotio rzeczy istotnych i dodatkowych, z czego wywodzą się pewne praktyki i pożyteczne prawdy.

Rozdz. 4. Przeszkody oddania się Bogu: 1) przywiązanie do pociech ziemskich i przyjemnostek, nawet z samej natury nie grzesznych; 2) nieczystość serca; 3) nadmiar zajęć; 4) zbytnia troska i zamieszanie przytrafiające się w ciągu dnia przy zajęciach.

[359g] Artykuł 7. O posłuszeństwie[1050].

Rozdział 1. Istota posłuszeństwa. Święty Tomasz [uczy]: „Posłuszeństwo sprawia, że wola człowieka staje się skora do wykonywania woli kogoś drugiego, to jest polecającego” (2. 2. q. 104. a. 2 ad 3).

Rozdz. 2. Konieczność posłuszeństwa nie tylko co do tego, by żyć etycznie i doskonale, ale i by żyć na sposób ludzki i obywatelski.

Rozdz. 3. Posłuszeństwo wśród cnót moralnych jest cnotą najszlachetniejszą.

Rozdz. 4. Dalsze zalety posłuszeństwa, które wykazują, że wybija się nad inne cnoty [moralne][1051].

Rozdz. 5 i 6. Trzy stopnie posłuszeństwa: 1) z gotowością, 2) z prostotą, 3) z ochotą[1052].

[1047] O tym przejawie cnoty religijności przekazał nam św. Tomasz głębokie uwagi. Por. F. Bogdan, Kult religijny a życie chrześcijańskie, w serii: Powołanie człowieka, t. IV, Poznań 1975 (65—101), o devotio, s. 84 —88.

[1048] Voluntas ąuaedam prompte tradendi se ad ea ąuae pertinent ad Dei famulatum. (Summa Teol., II- II 82,1).

[1049] Hugo od S w. Wiktora, jeden z wybitnych pionierów teologii mistycznej, działających w ośrodku paryskim opactwa Św. Wiktora (stąd noszących nazwę wiktorynów); zmarł w r. 1141.

[1050] Zob. co o posłuszeństwie u wspomnianych już Sług Bożych pisze Pallotti w Memor. Biogr., s. 102—104 i 146—147.

[1051] Racje podaje św. Tomasz, II-II, 104 a. 3.

[1052] W Pismach swych powstałych w latach od 1839, np. w KLambr, Pallotti zupełnie inaczej ujmuje sprawę posłuszeństwa. Czy fakt ten nie sugeruje nam, by powstanie omawianego schematu o doskonałości przyjąć na czas wcześniejszy?