Strona 299

Tom I

czynną pomoc w tym zbożnym dziele. Będzie to dla innych znakiem, że sprawa ta jest święta i bardzo doniosła. Dlatego w każdej parafii należy skierować jedną lub więcej osób odznaczających się godnością, szlachectwem czy talentami, ażeby godnie, z wielkim zbudowaniem towarzyszyły ludziom, którzy wzywają wszystkich na naukę, oraz aby były obecne w kościele podczas nauczania. Podczas nauczania kobiet w kościele powinna być zawsze obecna jedna poważna i gorliwa niewiasta (…)”

[221] W tym czasie, kiedy urządza się tę procesję zwołującą na naukę, w kościele odprawia się głośno czytanie duchowne o życiu jakiegoś Świętego, aby zbierający się mogli odnieść duchową korzyść. Podczas nauczania należy uwzględniać umysłowy poziom uczestników: jedni bowiem z nich umieją już więcej, a drudzy mniej; są też i tacy, którzy potrzebują już tylko głębszego wyjaśnienia, a nie podania im nauki podstawowej. Biorąc pod uwagę sytuację miejscową, można podzielić uczestników na grupy odpowiednio do ich stanowiska społecznego czy zawodowego. Jednakże podział ten może być czasami niebezpieczny, dlatego też należy wpierw dobrze się zastanowić, czy można go wprowadzić. W razie potrzeby należy tak postąpić, aby podział ten przynajmniej nikogo nie zrażał i nie budził uczuć przeciwnych miłości.

[222] Należy natomiast przykładać wielką wagę do tego, aby osoby na wyższym szczeblu społecznym nie zaprzestawały uczęszczać na naukę pod pozorem, że podczas nauki muszą się stykać z osobami postawionymi społecznie zbyt nisko i nie mającymi ogłady. Gdyby bowiem z tego powodu zaprzestali przychodzić na naukę, to ponieśliby wielką szkodę, gdyż gdyby nawet i posiadali odpowiednie wiadomości dzięki wykształceniu domowemu, to jednak pozbawiliby się głębszego poznania, którego nie można zdobyć w rodzinie. Poza tym nie nabyliby tej świętej prostoty chrześcijańskiej, jaką się zdobywa tylko biorąc udział we wspólnych czynnościach religijnych.

[223] Każda grupa uczących się powinna mieć swojego sekretarza, który notuje obecność, oraz odpowiedniego nauczyciela, jaki prowadzi nauczanie. Po powrocie do kościoła tych, którzy śpiewając zapraszali na naukę, czyni się znak krzyża — W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, odmawia się w języku ludowym „Pozdrowienie Anielskie” oraz akty wiary, nadziei, miłości i żalu, odmawiają je wszyscy klęcząc. Następnie w każdej grupie rozpoczyna się nauka. Dla ludzi dorosłych, a przynajmniej dla starszych należy przygotować odpowiednią ilość ławek. W czasie nauki należy przystępnie wyłożyć i przypomnieć te artykuły wiary, katolickie prawdy i moralne obowiązki, które być może uległy zapomnieniu. Nauczanie, które należy prowadzić przy pomocy pytań oraz odpowiedzi jasnych, trafnych i zwięzłych, winno trwać przynajmniej przez trzy kwadranse. Następnie śpiewa się O Stworzycielu Duchu, przyjdź, z wersetem i modlitwą do Ducha Świętego, oraz modlitwy: Boże, który pysznym się sprzeciwiasz, itd., Wszechmogący i najłaskawszy Boże itd.[769] Kolejno następuje wykład wielkiego katechizmu dla wszystkich wiernych. Treść katechizmu podaje się albo w formie zwyczajnego wykładu, albo też w formie dialogu.

[769] Por. Mszał Rzymski, Modlitwy w różnych potrzebach, 27 i 22.